نیایش چرنوبیل

رویدادنامه، تاریخ نگاری، مستند نگاری یا هرنام دیگری که روی این کتاب بگذاریم چیزی از قدرت بهت آوری و دردش کم نمی کند.

پایگاه هسته ای چرنوبیل در اواخر دهه هشتاد میلادی دچار حادثه ای غیرقابل جبران می شود. فاجعه ی اتمی رخ داده افراد نزدیک به پایگاه را دچار مرگی دردناک و دیگران را مبتلا به جهش هاس ژنتیکی تا نسلهای بعد نموده. سوتلانا الکسیویچ روایت شفاهی مردمانی را که بین سایرین به چرنوبیلی ها معروف شده اند جمع آوری کرده  و سالها بعد در قالب یک کتاب به جهان عرضه نموده.

این روایتها شامل افراد متخصص و نظامی و آدمهای معمولی شهر و روستاست. روستاییانی که بدون هیچ شیء یا یادگاری و بی حیوانات و دام هاشان مجبور به ترک محل سکونت خود شده اند تا سالها، تا زمانی که نمرده اند، در آرزوی دیدار دوباره ی خانه و زندگی شان هستند. کودکانی که به شهرهای دوردست فرستاده می شوند بلکه دور از اثر تشعشات بتوانند بازی و جست و خیز کنند.یا آنها را به کشورهای پیشرفته می فرستند تا موش آزمایشگاهی شوند و تحت نظارت و آزمایشهای مختلف قرار بگیرند تا اثرات رادیواکتیو را بررسی کنند و به علم خدمت کنند. در این روایتها زنان جوانی را می بینیم که شوهر و کودک شان را در دوره ای دردآور و ترسناک از دست می دهند. مساله ی این آدمها دیگر فقدان نیست.بلکه نحوه ی شکل گرفتن فقدان و چگونگی پدیرش آن ست. برخی درگیرند که به مجازات کدام گناه دچار این حادثه شده اند و برخی خشمگینند که در عین مشاهده ی عوارض و تاثیرات تشعشات باید با جبر حکومت آن را انکار کنند و سکوت پیشه نمایند.

مدیریت بحران گورباچف مثل تمام دیکتاتورهای جهان سیاست انکار و خفقان است. هیچ کس حق ندارد یادداشت بردارد و عکس بگیرد و در پاسخ به تمام سوالها یک جواب اعلام می شود: همه چیز تحت کنترل است. پاسخی فریبکارانه و نادرست.

نیایش چرنوبیل

سوتلانا الکساندرونا آلکسیویج

نشرچشمه

-سریال چرنوبیل اقتباسی بسیار مختصر و کوتاه از بعضی بخشهای کتاب است.

-اثرات فاجعه ی چرنوبیل تا هزاران سال همچنان در آب  و خاک باقی می ماند و توسط آبهای زیرزمینی به اقالیم مجاور منتقل شده است و خاک سرشار از عوامل سرطانزا را ارمغان می آورد . اینکه شمال ایران قطب سرطان گوارشی است چیزی است که کمتر به آن اشاره شده.

-کتاب آسان خوان و روانی است.

-چندسال بعد از هر فاجعه می توان به حقیقت آن پی برد؟ حقیقتی که امروزه نیز چندان عریان نیست و مشمول بسیاری ملاحظات است.