باغ تلو

یکی از واکنش های رفتاری نسبت به وقایع و اتفاقات، پاک کردن صورت مساله و انکار ماجراست. پدر برای خلاص شدن از حرف و حدیث مردم، یکبار خانه عوض می کند و بار دوم خانواده را به مکانی دوردست و دور از آدمیزاد برده و رها می کند و با خانواده ی جدیدش مشغول می شود.

پدر و مادر توان اعمال قدرت بر تمایلات انقلابی دختر جوان خانواده در بحبوحه و اوایل انقلاب و جنگ را ندارند و نمی توانند مانع فعالیتهای جهادی دختر شوند. دختر در خوزستان اسیر شده و بعد از چندسال با تنی چند از اسرا آزاد می شود. فاصله ی بین اسارت و آزادی او، یک تعویض خانه در پی داشته. با برگشتنش، گرچه که شور و اشتیاق دختر فروکش کرده و آرام و منفعل شده، اما نگرانی پدر از یاوه گویی های مردم، تمامی ندارد.

بت اعظم با قوه ی قهریه و برخورد فیزیکی پیش نمی رود. دست بزن ندارد،بددهنی نمی کند، اما با آنچه از فحوای داستان دریافت می شود، مدام غر می زند و با سخن گفتن های جنون آور، مدام به زن و دختر و پسرش شرمساری و سرافکندگی تزریق می کند.

جلال، راوی داستان، در عین خنثی بودن ظاهری و موثر نبودن در روند جریان زندگی خانواده، آهسته آهسته با نفرتی که پدر بذرش را در فضا افشانده، رشد و نمو می کند و آخر و عاقبت تاریک و سهمناکی برای داستان رقم می زند. فرجامی که علیرغم اصرار کنایه آمیز جلال، کسی باورش نمی کند و مرضیه تا ابد ، در مظان اتهام افکار سیاه مردمان و خانواده باقی می ماند.

داستان وجهی از جنگ را روایت می کند که در آن از صدای توپ و تانک و گلوله خبری نیست. بیشتر از آنکه حرف صریحی از جنگ باشد، حرف مردمان و شیوه ی برخورد آنها با پدیده های زندگی اجتماعی ست. مردمان این روایت، چندان دلسوز نیستند. به آنها ربطی ندارد کی گرسنه و بیکار است.کی فقیر و ندار است. کی پشت جبهه به پرستاری نیاز دارد.آنها فقط بلدند منتظر بمانند تا یکی شب دیر به خانه بیاید و از قضا از جیپ مهندس اورکت پوش جهادگر پیاده شود تا زبان به ملامتش باز کنند.

تم این داستان اعتراضی ست. اعتراض به یکجانشینانِ تن به آسایش داده ای که منتقد هر نوع حرکت مثبت با منفی اند. گروهی که جز سنگ اندازی کاری بلد نیستند.

همت جمعی جامعه در سرکوب کردن فعالیت اجتماعی زنان ، در بستر این داستان به وضوح قابل مشاهده است.

باغ تلو

مجید قیصری

کتاب کوچه